Colm Tóibín kende ik alleen van een nieuwjaarsgeschenk van een aantal jaar geleden, getiteld Het testament van Maria, een prachtige literaire novelle (of kleine roman, waar ligt de grens eigenlijk?) over Maria, die niet graag over haar gestorven zoon praat. Ik vond het een mooi, maar geen gemakkelijk boek en ik was dan ook nieuwsgierig naar Nora (waarom niet Nora Webster zoals het origineel?), ook na de uitbundige lof die het boek in DWDD kreeg toegezwaaid.
In tegenstelling tot eerdergenoemd boek (dat je echt langzaam tot je moet nemen) leest Nora als een trein. Ik was blij verrast door het toegankelijke taalgebruik en de enorme vaart van dit verhaal. Ik houd erg van auteurs die erin slagen in iedere roman een geheel andere stem, sfeer en toon aan te slaan (zoals bijvoorbeeld ook Coetzee dat kan), en hoewel ik het op basis van twee gelezen boeken natuurlijk niet kan zeggen, zou Colm Tóibín zeker zo’n auteur kunnen zijn.
Nora wordt in het conservatieve Ierland van eind jaren zestig weduwe en moet haar leven opnieuw opbouwen. Haar dochters zijn al het huis uit om te studeren, de twee jongens wonen nog thuis. Niet alleen mist ze haar man Maurice erg vanwege de gesprekken die ze samen voerden, de actualiteiten waar hij zo mooi over kon praten en het gezinsleven waarin beiden zich goed voelden, ook financieel heeft zijn dood grote gevolgen. Nora heeft met vier opgroeiende kinderen niet genoeg aan het pensioen dat ze krijgt, en ze moet weer een baan gaan zoeken. Ze kan terecht bij de werkgever die ze met plezier verliet zodra ze ging trouwen en het valt niet mee om niet langer de tijd aan zichzelf te hebben maar in het gareel te moeten lopen van een vaste baan. Een mooi gegeven vond ik Nora’s gedachten over hoe prettig zij het in feite vond om niet te hoeven werken, maar thuis te kunnen lezen, nadenken en natuurlijk het huishouden runnen. De valkuil van een dergelijk leven wordt natuurlijk meteen aangetoond wanneer de kostwinner en met hem het inkomen wegvalt.
Tóibín is er in mijn ogen buitengewoon goed in geslaagd het gevoelsleven van Nora te beschrijven, haar gedachten en overwegingen zijn zo overtuigend, dat ik geen moment het gevoel had dat ze waren geschreven door een man uit een ander tijdperk. De troost die Nora vindt in muziek, de ontdekking daarvan en de vriendschappen die ze opbouwt, helpen haar om haar leven opnieuw vorm te geven in een land dat ook nog eens een turbulente tijd doormaakt.
Ik kan eigenlijk niet anders zeggen dan dat ik Nora een in alle opzichten geslaagde roman vind, een absolute aanrader die je in één ruk uitleest. Bovendien een roman die me aanzet om meer van deze auteur te gaan lezen, én me weer meer te verdiepen in de geschiedenis van Ierland en de Ierse literatuur.Nora – Colm Tóibín