Lage streken, het debuut van Herta Müller, verscheen al in 1982 bij een Duitstalige uitgeverij in Boekarest en wordt nu voor het eerst in het Nederlands vertaald. Müller, wier werk in 2009 met de Nobelprijs voor de Literatuur werd bekroond, schetst hier in een aantal verhalen een beklemmend beeld van een tot de vergetelheid gedoemde maatschappij. De vertellingen variëren in lengte van enkele tot tientallen pagina’s, en in korte, poëtische zinnen wordt een vaak vervreemdende wereld neergezet. In deze autobiografische schetsen is het Roemeense platteland waar Herta Müller opgroeide een onheilspellende plek waar het gevaar van alle kanten op de loer ligt. De omgeving is de mensen vijandig gezind, binnen familieverband lijkt iedereen ten prooi aan een intense eenzaamheid, herinneringen aan de oorlog drukken zwaar op het land, en de natuur biedt soms troost maar is tegelijkertijd onvoorspelbaar en nietsontziend.
Tegenover deze weinig opwekkende thematiek staat echter het heldere taalgebruik van Müller, de prachtige beelden die ze met weinig woorden oproept, de soms surrealistische voorstellingen die de lezer te midden van alle grauwheid verrassen. En hierdoor wordt dit boek veel meer dan een subtiele vertelling over de uitzichtloosheid van het bestaan onder een totalitair regime. De schoonheid van Müllers taal is zo betoverend dat de realiteit die ze beschrijft nog harder aankomt. Als lezer kun je niet anders dan in diepe bewondering achterblijven. Lage streken is een ongelooflijk sterk debuut waarin de kiem wordt gelegd voor een indrukwekkend oeuvre. Een boek waardoor je maar één ding wilt: meer lezen van deze auteur.
Herta Müller, Lage streken (De Geus)
Deze recensie is eerder verschenen in BOEK 6, 2012